تشنج وضعیتی است که در آن سلول های مغزی عملکرد درستی ندارند و سیگنال های الکتریکی را به طور غیر قابل کنترلی ارسال می کنند. این باعث ایجاد علائمی می شود که بر سایر قسمت های مغز و بدن شما تاثیر می گذارد. همه افراد ممکن است دچار این بیماری شوند، اما برخی از افراد به دلایل مختلف می توانند به راحتی دچار این بیماری می شوند. برای آشنایی بیشتر با تشنج تا انتهای این مقاله همراه ما باشید.
تشنج چیست؟
این بیماری یک اختلال الکتریکی ناگهانی و کنترل نشده در مغز است که می تواند باعث تغییر در رفتار، حرکات یا سطح هوشیاری شود. این بیماری می تواند به صورت گیجی موقت، از دست دادن هوشیاری یا حرکات تکراری ظاهر شود. این عارضه می تواند ناشی از عوامل مختلفی مانند صرع، آسیب های سر، تومور های مغزی، عفونت ها و تب بالا باشد. درمان این بیماری معمولا شامل دارو برای کنترل و پیشگیری از حملات بعدی است.
تشنج چه کسانی را تحت تاثیر قرار می دهد؟
همه افراد ممکن است دچار تاین عارضه شوند، اما برخی از افراد شرایط پزشکی دارند که باعث می شود تشنج راحت تر اتفاق بیفتد. کودکان بیشتر در معرض ابتلا به تشنج و صرع هستند، اما بسیاری از آن ها خارج از این بیماری رشد می کنند. خطر ابتلا این بیماری یا ابتلا به صرع نیز در سن 50 سالگی به دلیل شرایطی مانند سکته مغزی افزایش می یابد.
تشنج چگونه بر بدن تاثیر می گذارد؟
مغز شما حاوی میلیارد ها سلول است که به عنوان نورون شناخته می شوند. این سلول های شیمیایی الکتریکی را به یکدیگر منتقل و رله می کنند. یک نورون در مغز شما به هزاران نورون دیگر متصل می شود و شبکه های ارتباطی را تشکیل می دهد.
این شبکه ها نحوه کار بخش های مختلف مغز شما با هم هستند تا بتوانید کارهایی مانند حل مشکلات، ذخیره خاطرات و حرکت در اطراف را انجام دهید.
این بیماری زمانی اتفاق می افتد که یک نقص باعث می شود نورونها سیگنال های الکتریکی را به طور غیر قابل کنترلی شلیک کنند. این باعث ایجاد یک اثر دومینو می شود، به این معنی که نورورن های بیشتری از بین می روند.
اگر تشنج ها ادامه پیدا کنند یا بیش از حد طول بکشد، این نقص های الکتریکی به سلول های مغز آسیب می زند و از بین می رود. وقتی این اتفاق می افتد برای تعدادی از نورون در بخشی از مغز شما بیفتد، نتیجه می تواند آسیب دائمی مغز باشد.
چگونه گسترش تشنج بر بدن شما تاثیر می گذارد؟
نوع تشنج تا حدی به محل وقوع آن ها در مغز شما بستگی دارد. متخصص مغز و اعصاب می تواند بر اساس علائم شما تعیین کند که کجا اتفاق افتاده است، به طور کلی محل تشنج به دو صورت اصلی اتفاق می افتد:
- تشنج عمومی: این نوع مدل هایی هستند که در دو طرف نیمکره سمت مغز شما اتفاق می افتد. این عارضه ها معمولا عوارض و علائم شدیدتری ایجاد می کنند.
- تشنج کانونی: به عنوان تشنج جزئی نیز شناخته می شود، این نوع بیماری تنها در نیمکره اتفاق می افتد. این به این معنی است تنها در یک قسمت خاص یا در یک طرف بدن شما رخ می دهد. اما تشنج کانونی گاهی اوقات می تواند گسترش یابد و به تشنج عمومی تبدیل شود.
بیشتر بخوانید: همه چیز درباره بیماری ام اس
انواع تشنجی که کودکان را تحت تاثیر قرار می دهد، چیست؟
کودکان می توانند به دلایلی زیادی و اغلب تب یکی از شایع ترین علل تشنج در دوران کودکی است. برخی از این علت ها عبارت اند از:
- صرع میوکلونیک نوجوانان، این عارضه می تواند در اواسط نوجوانی شروع شود. علامت اصلی این نوع صرع داشتن یک یا چند تشنج میوکلونیک در دو طرف است. این ها معمولا بعد از بیدار شدن از خواب در صبح اتفاق می افتند.
- سندرم لنوکس، این شکل جدید از صرع در دوران کودکی است که باعث ایجاد انواع تشنج و آسیب مغزی می شود. تاخیر در رشد نیز شایع است.
تشنج چگونه تشخیص داده می شود؟
متخصص مغز و اعصاب معمولا می تواند تشنج را بر اساس علائمی که داشتید و آزمایش های تشخیصی خاصی تشخیص دهد. این آزمایش ها برای تایید این است که آیا این بیماری را داشته اید یا خیر. همچنین آزمایش های ژنتیکی می توانند به یافتن شرایط خاصی که باعث این بیماری می شوند کمک کند.
چه آزمایشاتی برای تشخیص تشنج انجام خواهد شد؟
آزمایشات احتمالی برای تشخیص این نوع بیماری شامل:
- الکتروانسفالوگرام
- آزمایش های خون
- توموگرافی کامپیوتری (CT)
- تصویربرداری (MRI)
- پونکسیون کمری
چگونه می توان خطر بروز تشنج را کاهش داد؟
این بیماری می تواند به طور غیر قابل پیش بینی رخ دهد، بنابراین نمی توان به طور کامل از آن ها جلوگیری کرد. بهترین کارهایی که می توان خطر ابتلا به این بیماری را کاهش دهد، شامل:
داشتن یک رژیم غذایی متعادل
بسیاری از شرایط مربوط به سلامت گردش خون وقلب، به ویژه سکته مغزی، می تواند به نواحی از مغز شما آسیب برساند. این یکی از دلایل این بیماری در افراد بالای 65 سال است.
عفونت ها را نادیده نگیرید
درمان عفونت چشم و گوش از اهمیت ویژه ای برخوردار است. اگر این عفونت ها به مغز شما سرایت کنند، می توانند باعث تشنج شوند. همچنین عفونت می تواند موجب تب بالا شود و در نهایت سبب این بیماری شود.
شرایط سلامتی خود را مدیریت کنید
مدیریت شرایط مزمن می تواند به شما در جلوگیری از این بیماری کمک کند، به خصوص آنهایی که به دلیل قند خون شما با دیابت نوع 1 یا دیابت نوع 2 رخ می دهند.
بیشتر بخوانید: همه چیز درباره ی بیماری آلزایمر
نتیجه گیری
تشنج یک وضعیت پزشکی است که در آن یک موج موقت و غیر قابل توقف فعالیت الکتریکی در مغز خود دارید. وقتی این اتفاق می افتد، سلول های مغزی آسیب دیده و به طور غیر قابل کنترلی سیگنال هایی را به اطرافیانش ارسال می کنند.
سوالات متداول
این بیماری یک انفجار ناگهانی و کنترل نشده از فعالیت الکتریکی در مغز است، که می تواند باعث تغییر در رفتار، حرکات و احساسات شود.
خیر، تشنج مسری نیست. برخی از شرایطی که باعث تشنج می شود، ژنتیکی است.